Al ruim een jaar vallen video-uploaders met minstens 500.000 volgers onder het actieve toezicht van het Commissariaat voor de Media en moeten zij voldoen aan regelgeving uit de Mediawet 2008. Vanwege het grote bereik en de impact van deze video-uploaders, zijn zij steeds meer gaan lijken op traditionele media-instellingen. Om die reden is het van belang dat zij zich houden aan bepaalde regels uit de Mediawet, aangaande transparantie en commerciële beïnvloeding. Eerder schreven we al over deze nieuwe regelgeving en nu – een jaar later – spreken we met het Commissariaat voor de Media over hoe de introductie is verlopen, de uitdagingen en de toekomstplannen.

We schoven aan bij Britt van Zuijlen – jurist bij het Commissariaat voor de Media – mede verantwoordelijk voor het toepassen en handhaven van de nieuwe regelgeving voor video-uploaders.

–

Een jaar na het introduceren van de nieuwe regelgeving. Hoe kijken jullie hierop terug?
‘Over het algemeen zijn we zeker tevreden. We zijn nog niet waar we willen zijn, maar het heeft even tijd nodig om nieuwe regelgeving succesvol door te voeren. Daarom focusten we dit jaar op het zo bekend mogelijk maken van de aanpassing in de wet, zodat de video-uploaders waar deze regelgeving op ziet weten wanneer het tijd is om zich te registreren en wat de nieuwe regelgeving precies voor hen inhoud. Op deze manier worden de doelstellingen van de regels gerealiseerd, hebben wij minder werk aan het handhaven en kunnen we de processen optimaliseren.’

Hoe is de introductie voor video-uploaders precies verlopen?
‘Veel aandacht is uitgegaan naar het geven van voorlichting aan de video-uploaders zelf. Dit deden we via informatiebrieven, vragenuren en het geven van informatie via onze website. Ook hebben we verschillende media en stakeholders zoals DDMA, de branchevereniging voor marketing, benaderd om de regelgeving onder de aandacht te brengen. Via onze beslisboom wordt duidelijk of je je als video-uploader moet registreren en of je je moet houden aan de regelgeving. Video-uploaders die volgens onze informatie aan de criteria uit de beslisboom voldoen ontvingen de communicatie dat zij zich moeten registeren en kregen uitleg toegestuurd over de regels die voor hen zijn gaan gelden.’

En deze beslisboom, die hebben jullie zelf opgesteld?
‘Ja, vanuit de Europese wetgeving is besloten dat kanalen van videoplatformdiensten met een aanzienlijk bereik zoals grote media-kanalen (bijvoorbeeld Netflix) onder commerciële mediadiensten op aanvraag behoren en zich aan bepaalde regels moeten houden. Het is daarna aan de lidstaten zelf om dit te implementeren in nationale wetgeving en daar vorm aan te geven. Dat heeft het Commissariaat voor de Media gedaan voor de audiovisuele content* van deze kanalen.’
*CvdM controleert alleen audiovisuele content. Foto’s worden gecontroleerd door Stichting Reclame Code.

Wat zijn precies de criteria van de beslisboom?
’Op dit moment is het zo dat een video-uploader minimaal 500.000 volgers moet hebben op Youtube, TikTok en/of Instagram en in de afgelopen 12 maanden ten minste 24 video’s moet hebben gepost. Daarnaast moet je geld, producten en/of diensten ontvangen, of op een andere manier voordeel behalen met het maken van video’s, waarbij dit voordeel ten goede komt aan je bij de KVK ingeschreven onderneming. Hier valt overigens ook het mee mogen op reisjes, of ontvangen van producten onder. Om die reden is het zo dat grotere video-uploaders eigenlijk altijd wel geld aan hun onderneming verdienen.’

Terug naar de introductie, had dit het gewenste resultaat?
‘Qua aantal geregistreerde video-uploaders zijn we nog niet waar we willen zijn, namelijk dat iedereen die voldoet aan onze criteria zich komt melden. Daarbij wordt ook de verdere regelgeving die geldt voor deze video-uploaders nog niet door eenieder volledig nageleefd. In dit eerste jaar hebben wij ons met name gericht op het geven van voorlichting om ervoor te zorgen dat dit beter gaat. Als het zo blijft dat video-uploaders zich niet aan de regels houden, kan het Commissariaat handhavend optreden. In eerste instantie via een waarschuwing, maar ook een boete is dan mogelijk.’

Zijn er naast de registratieplicht nog andere eisen waar ze aan moeten voldoen?
‘Naast de registratieplicht is de video-uploader verplicht om in de content aan te geven wanneer dit gesponsord is, productplaatsing of reclame bevat. Ook moeten ze op hun social media aangeven dat ze onder toezicht staan van ons. De manier waarop ze dit weergeven is in principe vormvrij, zolang het maar duidelijk is en makkelijk vindbaar. Zo mag het op Instagram ook in een duidelijke highlight geplaatst worden of in een Linktree die een prominente plaats heeft op het account.’

‘Naast de registratieplicht en de regels voor commerciële beïnvloeding is het vanuit de wet ook verplicht gesteld dat je je aanmeldt bij de Reclame Code Commissie en Nicam (kijkwijzer). Nicam kijkt dan samen met de video-uploader of er content gemaakt wordt die schadelijk is.’

Dat zijn nogal wat stappen om als video-uploader aan te voldoen. Hoe waren de reacties?
‘Over het algemeen wordt het goed ontvangen. De meeste uploaders snappen heel goed dat er een vorm van regelgeving getroffen moet worden, gezien hun grote bereik. Veel grote uploaders vallen onder een management en pakken zaken professioneel aan. Zij vinden het logisch dat hun grote bereik verantwoordelijkheden met zich meebrengt. Al komt het ook voor dat er een kleine discussie ontstaat. Bijvoorbeeld wanneer zij aangeven zich liever niet te willen registreren, maar op dat moment nog niet goed beseffen dat het een verplichting is. Dat besef heeft soms even tijd nodig.’

Wat zijn de uitdagingen geweest bij het introduceren?
‘Het blijft altijd een uitdaging om iedereen te laten voldoen aan alle regelgeving. Wat veel voorkomt is dat er alleen #sponsored of #ad in de beschrijving staat en niet in de video zelf, wat wel een vereiste is. Ook merkten we dat er veel onduidelijkheid was over de regels over zelfpromotie; het promoten van eigen producten en/of diensten. Daarom geven wij hier voorlichting over, waardoor het hopelijk steeds beter wordt opgepakt.’

Zijn er meer plannen voor de toekomst?
‘Zoals eerder benoemd houden we actief toezicht op de video-uploaders die ten minste 500.000 volgers hebben. Dit betekent niet dat deze drempel altijd hetzelfde zal blijven. Voor aankomend jaar staat in ieder geval ‘handhaving’ meer centraal. We houden structureel toezicht op de naleving en gaan handhaven bij overtredingen. We mogen nu wel verwachten dat de grote video-uploaders kennis hebben genomen van de nieuwe regelgeving en weten wat dit betekent voor hen. Wanneer dit niet goed wordt opgevolgd kan een boete voor meer alertheid zorgen. Uiteraard is dit niet iets dat we graag opleggen, maar het helpt wel om mensen waakzaam te maken. We hopen in ieder geval dat het voldoen aan de genoemde regels uit de mediawet net zo vanzelfsprekend wordt als het wachten voor een rood stoplicht. Misschien dat dat nog even duurt, maar dat is in ieder geval een mooi uitgangspunt.’

Meer informatie over recht rondom media- en entertainment? Neem contact op met ons New Legal team. Ons team van entertainmentadvocaten staat je graag te woord.