Het kan zomaar de nachtmerrie zijn van een onderneming. Je hebt een uniek product ontwikkeld, maar ziet dat je concurrent hierdoor geïnspireerd is geraakt en een soortgelijk product ontwikkelt. Voor HEMA werd dat onlangs werkelijkheid, toen supermarktketen Lidl een zeer vergelijkbaar product op de markt bracht. Het hof besloot dat er geen sprake was van auteursrechtelijke bescherming, maar wel van slaafse nabootsing. De term die HEMA hielp om de zaak te winnen. 

Wanneer spreken we van slaafse nabootsing? Producten die niet beschermd worden door een IE-recht, kunnen onder bepaalde voorwaarden toch beschermd worden tegen namaak. Een voorwaarde voor slaafse nabootsing is dat het product een eigen gezicht op de markt heeft. Als er vervolgens onnodige verwarring ontstaat tussen twee ontwerpen die makkelijk voorkomen had kunnen worden, is er sprake van een slaafse nabootsing en daarmee van een onrechtmatige daad. 

In de zaak tussen HEMA en Lidl ging het om het kopiëren van een krat, inclusief plakletters die eerstgenoemde als eerste op de markt bracht. Vervolgens kwam Lidl met een zeer vergelijkbaar product, waarna HEMA een kort geding aanspande. In eerste instantie wees de rechtbank alle vorderingen van HEMA af, waarna HEMA in hoger beroep ging. Het Hof oordeelde opnieuw dat het krat van HEMA niet voldoende oorspronkelijk was, omdat het voornamelijk uit functionele elementen bestaat. Hierdoor is er geen sprake van bescherming door auteursrecht, maar dat HEMA uiteindelijk het laatste lachte, kwam door de term slaafse nabootsing. 

Het Hof oordeelde dat de verschillen tussen de twee kratten zo minimaal waren dat het zeer aannemelijk was dat er verwarring bij de consument zou ontstaan. Daarnaast bleek dat ook de foto die HEMA in het ontwerp heeft gebruikt, was overgenomen door Lidl en ook de letterset bleek identiek. Had Lidl enige aanpassingen gemaakt aan het krat, hadden zij wellicht kunnen voorkomen om in de problemen te raken. 

Door het oordeel dat er sprake was van slaafse nabootsing heeft Lidl toch het krat van de markt moeten halen. Een onverwachte win dus voor HEMA. En tevens een goed voorbeeld om aan te tonen dat het niet het einde hoeft te betekenen wanneer er wordt geoordeeld dat er geen sprake is van auteursrechtelijke bescherming.

Wil je meer weten of iets inbreuk op auteursrecht is? Ons New Legal team heeft jarenlange kennis van intellectueel eigendomsrecht en staan graag voor je klaar!

Dit artikel is in samenwerking geschreven met Felicia Rodrigues dos Santos.